Supervisie stedenbouwkundig plan
Centrum-Zuid | Tilburg

opdrachtgever: gemeente Tilburg
1992 - 1996

In het begin van de jaren 90 stelde Jo Coenen het stedenbouwkundig plan Centrum-Zuid op. Dit plan geeft richting aan het zuidelijk deel van het Tilburgse stadscentrum. Het concertgebouw functioneert als de grote aanjager van de stedenbouwkundige herstructurering, maar ook het kunstkluster is een belangrijke drager van de plannen.

Het stedenbouwkundig plan kenmerkt zich door zijn zogenoemde weefseltechniek. Op een minutieuze manier worden nieuwe functies en gebouwen geïntroduceerd en ingeweven in de bestaande stad. Soms haakt de nieuwbouw letterlijk aan de bestaande gebouwen aan. De openbare ruimte vertoont een fijnmazige structuur. De blokstructuur van de oude stad biedt en maakt ruimte voor een stelsel van binnentuinen en pleinen. Het Willemsplein, het Stadhuisplein, het Koningsplein en de nieuwe binnenruimte van het kunstkluster bieden rustpunten in de stadsdrukte. Deze pleinen met ieder een eigen karakter liggen op korte onderlinge afstand.

Het 'pleinenplan' omvat de herinrichting van Koningsplein, Stadhuisplein, Schouwburgplein en Willemsplein, die bovendien onderling worden verbonden door een netwerk van voetgangers- en fietsroutes. Het autoverkeer wordt sterk teruggedrongen. Bestaande gebouwen komen meer tot hun recht. Dat geldt bijvoorbeeld door de 'Witte Villa' (onder meer in gebruik als trouwkapel), de schouwburg en de Heuvelkerk, en bovenal voor het kantongericht. Dit architectonisch juweel van de Tilburgse architect Jos. Bedaux, waarvan alle vier de gevels een ander aanzien hebben, wordt nu het hart van het gebied.

Er is begonnen met het Willemsplein, waar een kunstwerk met fontein (Joost Beljon, 1963) van vorm is veranderd. Waar het aan de Schouwburgkant deels is afgezaagd, is het aan de kant van de Heuvelstraat het juist vergroot tot verhoogde zitplaats. Dit podium sluit direct aan bij een café-restaurant met terras, dat voorheen nogal geïsoleerd lag maar nu, als centraal trefpunt, de levendigheid op het plein sterk vergroot.